یادنامه حسن لشکری در گفتگوی اختصاصی با عارف

هفته نامه جوانان 27 مرداد 1354

هفته نامه جوانان دوشنبه 23 تیر 1354
هفته نامه جوانان دوشنبه 30 تیر 1354
هفته نامه جوانان دوشنبه 3 شهریور 1354

هفته نامه جوانان 27 مرداد 1354

یادنامه حسن لشکری در گفتگوی اختصاصی دلواره ها با عارف
مروری اجمالی بر تاریخ موسیقی پاپ ایران ، ما را به نام های شاخصی در حوزه آهنگسازی رهنمون می سازد. از زمان شکل گیری آن در دهه ی سی که آهنگسازانی چون سورن ، عطا اله خرم ، انوشیروان روحانی هسته ی اولیه را بنا نهادند تا آهنگسازان دهه ی چهل چون بابک افشار ، پرویز اتابکی ، جمشید زندی ، سلیمان اکبری ، پرویز مقصدی که نقش پررنگی را در تحکیم پایه های آن ایفا نمودند.
یکی از کسانی که درمیانه دهه ی چهل رو به آهنگسازی نهاد ، جوانی بود که دست سرنوشت اجازه نداد تا بیش از سی و دو بهار از عمرش سپری شود.
حسن لشکری برادر کوچکتر، بزرگ و جواد لشکری- آهنگسازان بنام دهه چهل- کار هنری اش را با عارف آغاز کرد . ملودی های عامه پسند او با صدای متفاوت عارف ، ظهور چهره ی ماندگاری را نوید می داد.
حسن لشکری از سال 1346 تا 1354 که بر اثر بیماری سرطان در بیمارستان آراد تهران درگذشت با خوانندگان مختلفی همکاری نمود و ملودی های مختلفی را نیز برای همیشه به یادگار گذاشت .
از شاخص ترین آثار او می توان به آهنگ تنها با گل ها با صدای هایده در سال 1352و با شعری از آذر صرافپور ، آدما ، دنیا وفا نداره با صدای گوگوش ، گناهت را نمی بخشم با صدای عارف اشاره کرد.

همانگونه که اشاره شد یکی از خوانندگانی که بیشترین همکاری را با حسن لشکری داشت ، عارف خواننده سرشناس موسیقی پاپ بود.
طی تماسی تلفنی با عارف از ایشان درخواست نمودم تا در یادنامه حسن لشکری با من همسفر شوند و برایم از ایشان بگویند.
عارف:
« حسن لشکری یکی از بهترین دوستان من در قبل از انقلاب بودند. به شکلی که حتی در لحظه ی مرگ ، پسر و دختر من بالای سر ایشون در بیمارستان بودند. اون زمان ایشون در متل قو در تابستون ها ارگ و اکاردوئن می زدند. سازنده ی بسیاری از آهنگ های من به شمار می اومدند . تمامی آهنگ های ایشون رو واروژان تنظیم می کردند. یکی از زیباترین ساخته های ایشان آهنگ با نام تو هست . سی دی آلبومی را که در حدود 120 ترانه قدیمی که در آرشیو رادیو و تلویزیون ایران بوده را جمع آوری کرده ام که به زودی منتشر خواهم کرد که آهنگ های زیادی در این مجموعه از حسن لشکری هست. نام این آلبوم رو به دلیل پنجاه سال خوانندگی ، 50 سال با عارف نام گذاشتم.
از لابلای صحبت های من با عارف در این گفتگوی تلفنی:
اولین آهنگی که حسن لشکری برای من ساخت رو دقیقا خاطرم نیست ولی میدانم آهنگ های زیادی بود. مثلا یکی از بهترین کارهای الهه لیلی منال( لیلی چه ناله می کنی امشب به جای می دگر خون در پیاله می کنی) رو به من هم دادند و من هم اجرا کردم. آهنگ های لشکری اون زمان همه داغ و هیت بود. بدون بروبرگرد.چه اسلو و چه شاد.
حسن لشکری تازه ازدواج کرده بود. زمانی که با همسرشان نامزد شدند من شاهد آشنایی شون در متل قو بودم. دو دختر و پسر جوانی بودند که همدیگه رو دوست داشتند. در متل قو در شمال کشور با هم آشنا شدند. و سپس ازدواج کردند.
روزی که حسن در بیمارستان در ایران بستری بود به دلیل این که بچه های من سهیلا و سهیل بسیار به ایشون علاقه داشتند بالای سرشون بودند. و بسیار متاثر شدند.البته پسر من سهیل سال پیش در سن چهل سالگی به دلیل سرطان لوزالمعده در ایران درگذشت.
واقعا حیف شد که حسن لشکری از بین رفت. مطمئنا اگر زنده بودند تا الان سازنده بهترین آهنگ ها بودند. واقعا جای تشکر دارد که شما به معرفی ایشون پرداختید . من هیچ جایی در تلویزیون ها یا اینترنت ندیدم که تاکنون عکس یا مطلبی در رابطه با ایشان منتشر شده باشد.»

یکی از ترانه سرایانی که در دهه ی چهل و پنجاه همکاری گسترده ای با حسن لشکری داشت ، علی رضا طبایی بود که با نام مستعار شهرام با او همکاری می کرد.
از علی رضا طبایی خواستم تا از همکاری هایش با حسن لشکری بگوید:
« تا بدان جایی که به خاطرم هست 8 ، 9 ترانه با حسن لشکری همکاری داشتم . ترانه هایی چون دختر دریاها ، شهر فرنگه چشمات ، لبان تو که توسط عارف اجرا شدند. تنها با گل ها ، تو چشمون سیاهم با صدای هایده و ترانه نگاهم با نگاهت قصه ها دارد که به صورت دو صدایی توسط هایده و عارف اجرا شد و دو ترانه با صدای الهه به نام های نوبر بهار و به سیم آخر بزنم .»

گزینه ای از آثار حسن لشکری:
1- عارف:
گناهت را نمی بخشم ( ترانه سرا: پرویز وکیلی )
شهر فرنگه چشمات ( ترانه سرا: علی رضا طبایی )
دختر دریاها ( ترانه سرا : علی رضا طبایی )
بگو یار که بودی ( ترانه سرا: پرویز وکیلی )
چشمان تو ( ترانه سرا : پرویز وکیلی )
بیا دستی برآریم ( ترانه سرا : عبدالله الفت)
حیف عشق من و تو تموم بشه ( ترانه سرا : ایرج جنتی عطایی)
قصه کتاب ها ( ترانه سرا : ایرج جنتی عطایی)
لبان تو ( ترانه سرا: علی رضا طبایی )
2- الهه
نوبر بهار ( ترانه سرا : علی رضا طبایی )
ای دل چرا ناز می کنی (شعر: عبداله الفت)
به سیم آخر بزنم (ترانه سرا: علی رضا طبایی )
3- هایده
تو چشمون سیاهم (ترانه سرا:علی رضا طبایی )
نگاهم با نگاهت قصه ها دارد (ترانه سرا: علیرضا طبایی )
دل تو خراب و ویرون بشه ( ترانه سرا: بهمن رامین) انتشار : 1352
واسه دل بلا شدی ( ترانه سرا : بهمن رامین) انتشار : 1352
تنها با گل ها ( ترانه سرا : علی رضا طبایی ) انتشار : 1352
4- گوگوش
آدما ( ترانه سرا : پرویز وکیلی ) انتشار : 1352
دنیا وفا نداره ( ترانه سرا : بهمن رامین ) 1352
دیگه من و نمی خوای ( ترانه سرا : پرویز وکیلی ) 1352
5- ضیا
آخه آدم غمش و به کی بگه ( ترانه سرا: ایرج جنتی عطایی) انتشار : 1350

سرانجام پس از 2 سال درگیری با بیماری سرطان در 23 مرداد 1354 در سن 32 سالگی و در اوج جوانی در بیمارستان آراد تهران درگذشت. آخرین کار او در همان روزهای بیماری اش شکل گرفت . آهنگی تحت نام دیگه باید رفت با شعری از آذر صرافپور که با صدای هایده اجرا شد.

هفته نامه جوانان دوشنبه 23 تیر 1354
آهنگساز جوان ایرانی با مرگ دست و پنجه نرم می کند.
در این لحظات که شما این خبر را می خوانید یک آهنگساز جوان و موفق ایرانی ، حسن لشکری در خارج از وطن ، با مرگ دست به گریبانست و پزشکان پس از انجام دو عمل جراحی خطرناک ، او را ناامیدانه و برای جلوگیری از خونریزی معده ، در داخل یخ گذاشته اند و او که آهنگساز پرشوری بود اکنون در ناامیدانه ترین وضع ، شجاعانه با مرگ می جنگد.
حسن لشکری که از خانواده هنرمند لشکری هاست و در زمینه تنظیم و تصنیف آهنگ های روز در میان اعضای خانواده هنرمند لشکری ، شهرت خاصی به هم زده ، از سه سال پیش از یک بیماری مرموز رنج می برد. او دو سال پیش به توصیه پزشکان راهی لندن شد و در آنجا طحال وی مورد عمل جراحی قرار گرفت و با یک بهبودی نسبی به تهران بازگشت.
لشکری که آهنگساز پرکار ، مسلط و موفقی بود به خاطر این بیماری ، مدت ها در سکوت به سر برد و بعد با ساختن آهنگ های شاد و غمگین برای عارف ، امیر رسایی ، گیتی و خیلی از خوانندگان محبوب روز به دوران پررونق خود بازگشت اما مثل این که این سلامت و شادکامی ، یک آرامش قبل از طوفان بود چون دوباره به بستر بیماری افتاد ، پزشکان متخصص با معاینات دقیق نظر دادند که بیماری او نامعلوم است و بدین جهت دوباره او را راهی لندن ساختند.
چکاب تازه ، خرج سنگین و کمرشکن مسافرت و پزشک و دارو ، لشکری را تا حد زیادی ناامید ساخت ولی وقتی به یک بهبودی کوتاه مدت دست یافت باز هم در چهره اش شادی و امید دیدند ولی به هر حال بیماری مداوم ، گوشه گیری و ماندن در گوشه بیمارستان ها ، روحیه شاد او را در هم ریخت و حسن وقتی به ایران بازگشت یک آهنگساز دیگر بود . همه آهنگ هایش بوی غم و تنهایی می داد.
چند ماه پیش بود که توی سالن رادیو با دوستانش حرف می زد . می گفت: آنقدر از این بیماری مشکوک خسته شده ام که گاه دلم می خواهد شکم خود را باز کنم همه جا را بکاوم و ببینم این درد و خونریزی از کجا سرچشمه می گیرد.
می گفت: تازه می فهمم سلامتی چقدر پرارزش و شیرین است ، کاش دوباره به آن روزهای سلامت و بی خبری و شاد بازگردم.
عید نوروز در حالی که همه در شادی غرق بودند ، حسن باز هم به علت خونریزی شدید در میان مرگ و زندگی دست و پا می زد و در همان حال راهی اسرائیل شد.
در این سفر خانمش نیز همراه او بود و در یکی از معروف ترین بیمارستان ها بستری گردید. دو عمل جراحی خطرناک روی او انجام گرفت ولی هنوز در حال اغما به سر می برد . او می خواهد با مرگ بجنگد ، او می خواهد زندگی را با همه شیرینی ها و تلخی هایش به آغوش بکشد.
آهنگساز 30 ساله ایرانی را پزشکان اسرائیلی از شدت خونریزی در یخ قرار داده اند ، برادرهایش همه راهی اسرائیل شدند و همسرش مرتب تلفن می زند ، بی تاب است و همه دست به دعا برداشته اند و برای حسن لشکری دعا می کنند تا او در این مبارزه سخت زندگی پیروز بیرون بیاید.

هفته نامه جوانان 30 تیر 1354
حسن لشکری به تهران منتقل شد.
حسن لشکری آهنگساز معروف که برای معالجه بیماری خطرناک خود در اسرائیل به سر می برد هفته گذشته همراه پزشک متخصص اسرائیل و خانواده نگرانش به تهران بازگشت تا معالجه خود را در تهران ادامه دهد.
حسن لشکری که از دو سال پیش به بیماری سخت معده دچار شده و بارها برای معالجه به اروپا سفر کرده بود حدود یک ماه پیش به دنبال خونریزی شدید و در حال اغما به اسرائیل منتقل گردید. لشکری در تمام ماه گذشته وضع و حال وخیمی داشت و به همین جهت بزرگترین پزشکان از او مراقبت می نمودند و به طور دقیق حدود صدهزارتومان در این مدت کوتاه خرج پزشک و دارویش شد.
همسر لشکری در همه مدت بر بالین شوهرش نشسته و از او مراقبت می نمود و امید زیادی به بهبودی کامل او داشت ولی ده روز پیش حال لشکری رو به وخامت گذاشت و پزشکان ضمن رساندن خون ، در یخ گذاشتن معده مراقبت شدیدی را از او به عمل آوردند و عاقبت هفته گذشته همسر حسن از برادران و خانواده شوهرش خواست که هر چه زودتر به اسرائیل بروند. در حالی که همه دوستان حسن در تهران برای سلامت او دست به دعا برداشته بودند بالاخره به توصیه پزشکان معالج ، یک متخصص معروف اسرائیل ، لشکری را درون هواپیما تا تهران همراهی نمود و سپس بنا به خواست خانواده آهنگساز معروف با وجود خرج سنگین در تهران ماندگار شد. این پزشک متخصص در یکی از هتل ها مقیم شده و مرتبا به بیمارستان آراد محل بستری شدن لشکری سر می زند و تا از بهبودی نسبی او نیز اطمینان حاصل نکند به اسرائیل باز نمی گردد.
حسن لشکری که تا حدود زیادی لاغر و پژمرده شده بود در بیمارستان به خبرنگار جوانان گفت: راستش دوری از وطن و دوستان بیشتر مرا به ناامیدی کشیده بود و حالا که همه را در کنار خود می بینم و گاه به نوای موزیک ایرانی گوش می دهم امیدی در دلم جوانه کرده و احساس راحتی می کنم.

هفته نامه جوانان دوشنبه 27 مرداد1354

حسن لشکری در آخرین مصاحبه قبل از مرگش با خبرنگار مجله جوانان گفت:

تنها آرزوی من این است که در وطنم بمیرم.

در آخرین روز هفته ، سرانجام چراغ عمر حسن لشکری یکی از پرکارترین آهنگسازان و نوازندگان جوان خاموش شد و او به دلیل بیماری سرطان معده روی تخت بیمارستان جان داد . این ماجرای تلخ در حالی روی داد که وضع مزاجی او چند روز قبل از مرگ بهتر به نظر می رسید و گویی این آخرین شعله های حیات بود که از چشمان حسن سازنده آهنگهای قشنگ روز چون «گناهت را نمی بخشم» و «تنها با گل ها» بیرون می تراوید.

حسن در زندگی زناشویی مردی خوشبخت نبود . او با خواهر افخم مهاجر (خواننده رادیو تلویزیون) ازدواج کرد اما این ازدواج همیشه با جنگ و گریز همراه بود و چنان که در همین شماره ملاحظه می کنید حتی حسن در آخرین روزهای حیات و روی تخت بیمارستان هم با همسرش کشمکش داشت و ما در ستون شایعات همین هفته که معمولا زودتر زیر چاپ می رود خبر این اختلاف را نوشته ایم و متاسفانه نتوانستیم آنرا حذف کنیم چون این صفحه یک روز قبل از فوت حسن چاپ شده بود.

خبر بیماری دردناک حسن را ، نخستین بار مجله جوانان در ایران منتشر کرد و نوشت آهنگساز جوان ایرانی در اسرائیل با مرگ دست و پنجه نرم می کند و سپس هنگامی که حسن به تهران منتقل شد و در بیمارستان آراد بستری گردید ما روی تخت بیمارستان از او عکس گرفتیم وبا او مصاحبه کردیم و حسن در این گفتگو از مردمی که خبر بیماری او را در مجله جوانان خوانده و ابراز محبت کرده بودند تشکر کرد.

حسن در این ملاقات گفت: من مدت هاست از این بیماری رنج می برم ، وقتی در اسرائیل بودم تنها آرزویم این بود که به وطنم برگردم و بین مردم وطنم در حالی که موسیقی ایرانی در گوشم طنین انداز است بمیرم و حالا از این که به وطنم بازگشته ام و خودم را بین دوستان هنرمندم می بینم خوشحالم و مرا از مرگ پروائی نیست .

عارف که سالها با حسن لشکری کار کرده درباره این آهنگساز فقید می گوید :

حسن برای من یک دوست و همکار خوب بود . او بیش از 12 آهنگ خوب برایم ساخته که از جمله گناهت را نمی بخشم ، یار که بودی ، و بالاخره تنها با گل ها با هایده را می توانم نام ببرم.

در آخرین ملاقات ، حسن لبخند کم رنگ به لب داشت و به درستی نمی توانست حرف بزند فقط با دیدن من دستش را بالا آورده و دستم را فشرد. حسن فقط با دیدن عیادت کنندگان لبخندی می زد و بعد به دنیای پردرد خود فرو می رفت.

سردبیر و نویسندگان مجله جوانان این ضایعه دردناک را به خانواده لشکری و جامعه هنری تسلیت می گویند.

هفته نامه جوانان دوشنبه 3 شهریور 1354
حسن لشکری دو روز قبل از مرگ همسرش را طلاق داد
حسین لشکری برادر هنرمند فقید حسن لشکری که هفته پیش جهان را در سن 32 سالگی به علت بیماری سرطان بدرود گفت ، به خبرنگار ما توضیحات تازه ای داد و گفت: ما برادر هنرمندمان حسن را در حالی به خاک سپردیم که او در آخرین دقایق عمر بسیار گله مند بود. حسین لشکری گفت: برادر ما وقتی از همسر اول خود که خواهر افخم خواننده فرهنگ و هنر بود جدا شد با زنی به نام سیمین آشنا شد که این زن خود را واله و شیدای حسن نشان می داد اما چنان رفتاری با او کرد که حسن دو روز قبل از فوت به برادر دیگرمان منوچهر لشکری وکالت داد تا او را طلاق داد و این موضوع هم انجام شد.
وی افزود حسن در بیمارستان آخرین آهنگ خود را تحت عنوان «دیگه باید رفت» سرود و دلش می خواست الهه این آهنگ را بخواند که متاسفانه موفق به دیدار الهه نشد.

تقدیم به روان پاک هنرمند جوان حسن لشکری:
حسن لشکری به حق پیوست یاد آن نازنین گرامی باد
گر چه ناکام از این جهان بگسست آن جهانش به شادکامی باد
روز پایان کار و روز حساب ایزدش یار باد و حامی باد
در کتاب زمانه تا باقی است یادگارش به نیک نامی باد
سیمین بهبهانی

نویسنده :حمید
دوشنبه 24 آبان 1389

پی نوشت:

شنیدن ملودی هایی چون تنها با گل ها (هایده ) ، آخه آدم غمش و به کی بگه (ضیا) ، آدما ، دنیا وفا نداره ( گوگوش) ، برایم تنها یک افسوس را باقی گذاشت. افسوس از بین رفتن خالق چنین ملودی هایی.

نمی دانم اگر مانده بود چه نقش آفرینی هایی که در حوزه ی آهنگسازی نمی کرد. بی تردید نقش پررنگ او در تکامل موسیقی نوین پاپ ایران انکارناپذیر است اما دردا و دریغا که بزرگان امروز هیچ گاه از او یاد نمی کنند و همیشه خود را پایه گذار چنین سبکی به شمار می آورند اما حقیقت را نمی توان برای همیشه پنهان کرد .